การย่อยอาหาร

การย่อยอาหาร

อาหารทุกชนิดที่เรากิน จะผ่านระบบทางเดินอาหารซึ่งประกอบด้วย ปาก ลำคอ หลอดอาหาร กระเพาะอาหาร ลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่

การย่อย ต้องอาศัยสิ่งต่างๆเหล่านี้เป็นตัวช่วย ดังนี้

ฮอร์โมน ซึ่งเป็นสารน้ำ ประกอบด้วยโปรตีน เมื่อเซลล์ที่เยื่อบุกระเพาะและลำไส้ถูกกระตุ้น จะหลั่งฮอร์โมนในระบบไหลเวียน

เอนไซม์ คือโปรตีน เป็นน้ำย่อยที่เมื่อย่อยอาหารแล้ว ตัวมันเองจะไม่เปลี่ยนแปลง เอนไซม์แต่ละชนิดจะมีหน้าที่เฉพาะ เช่น เอนไซม์อะไมเลสในน้ำลายในปากของคน จะย่อยแป้งให้เป็นน้ำตาลเท่านั้น และ เอนไซม์ไลเปส จะช่วยย่อยไขมันเท่านั้น

กรดเกลือ มีอยู่ในกระเพาะอาหาร

น้ำดี ตับเป็นผู้สร้างขึ้นแล้วเก็บไว้ในถุงน้ำดี

การบีบตัวของอวัยวะในระบบทางเดินอาหาร

อวัยวะต่างๆที่ใช้ในการย่อยมีดังนี้

ปากและหลอดอาหาร ในปากจะมีฟันซึ่งทำหน้าที่บดเคี้ยวอาหาร ต่อมน้ำลายจะขับน้ำลายให้มาคลุกเคล้ากับอาหาร ในน้ำลายมีมิวซิน ทำหน้าที่เป็นตัวหล่อลื่นอาหาร เอนไซม์ไทอะลินจะมีหน้าที่ย่อยแป้งในอาหาร

กระเพาะอาหาร เมื่ออาหารถูกกลืนผ่านหลอดอาหารมาที่กระเพาะอาหาร ในตอนนี้กรดเกลือจะฆ่าเชื้อโรคที่ติดมากับอาหาร ในกระเพาะอาหารจะทำการย่อยโปรตีน

ลำไส้เล็ก อาหารจากกระเพาะอาหารเมื่อย่อยแล้งเคลื่อนลงมาถึงลำไส้เล็กแล้ว ไขมันจะถูกน้ำดีย่อยให้แตกตัวออก และจะมีน้ำย่อยสำหรับย่อยน้ำตาลโมเลกุลต่างๆด้วย

การดูดซึมของอาหาร

การดูดซึมน้ำ ส่วนมากน้ำจะถูกดูดซึมในลำไส้เล็ก

การดูดซึมคาร์โบไฮเดรต จะถูกย่อยให้เป็นน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว ซึ่งก็คือ กลูโคส ในการดูดซึมกลูโคสต้องอาศัยโซเดียมเป็นตัวช่วย จะ เก็บในรูปของไกลโคเจน

การดูดซึมโปรตีน จะถูกย่อยให้เป็นกรดอะมิโน แล้วจึงถูกดูดซึมเข้าสู่ระบบไหลเวียนทางเส้นเลือดฝอย

การดูดซึมไขมัน จะถูกย่อยผ่านผนังลำไส้ไปยังเส้นเลือดฝอยหรือต่อมน้ำเหลือง การย่อยไขมัน จะต้องไปจับตัวกับโปรตีนก่อน

การดูดซึมเกลือแร่ ต้องอาศัยสารอื่นๆมาเป็นตัวช่วย เช่นการดูดซึมของแคลเซียมต้องอาศัยวิตามินดี

การดูดซึมวิตามิน วิตามินประเภทละลายน้ำ จะดูดซึมโดยวิธีทั่วไป แต่วิตามินบี12 ต้องใช้สาร Intrinsic Factor จากกระเพาะอาหาร และวิตามินประเภทละลายในไขมันจะต้องอาศัย ไมเซลผสม จากน้ำดี

การขับถ่าย

อาหารที่ย่อยไม่ได้ เช่น แร่ต่างๆ ผนังเซลล์ของพืช ฯลฯ จะถูกลำไส้เล็กบีบตัวเคลื่อนลงมาสู่ลำไส้ใหญ่ น้ำและเกลือแร่ที่ติดมาจะถูกดูดซึมกลับไป กากอาหารจึงเปลี่ยนจากสภาพของเหลวเป็นค่อนข้างแข็ง กากอาหารรวมทั้งแบคทีเรียในลำไส้ เมือก เอนไซม์ และเซลล์ของผนังลำไส้ที่ตายและหลุดออกมา จะรวมตัวเข้าเป็นอุจจาระ